23 yıldır süren sorunun çözümü için hükümet kanadından çözüm hamleleri gelirken, EYT'llilerin gözü kulağı da gelecek müjdeli haberde. Son olarak AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hamza Dağ, tarih vererek yeni formülün devreye gireceğini açıkladı. Sosyal güvenlik uzmanları ise özellikle Almanya ve Finlandiya’da uygulanan sistemin Türkiye’ye uyarlanabileceğine dikkat çekiyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatı ile birlikte Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı çalışma başlatırken, Türkiye Gazetesi yazarı İsa Karakaş, bugün yayınlanan köşe yazısında EYT konusuna değindi.
2021 yılının son gününde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nda EYT’lilerin emekli olması halinde SGK’ya getireceği yükle ve yapılacak transferlerle ilgili bir karşılık yer almıyordu. Bu konuya değinen Karakaş, bu nedenle 2022 yılında EYT’lilerin emekli edilemeyeceğinin birçok kez altını çizdiğini belirtti.
2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nun TBMM'deki görüşmelerinin 2022 bütçe görüşmelerine göre daha hararetli olacağını söyleyen Karakaş, bu görüşmelerin özellikle 'Emeklilikte Yaş Engeline Maruz Bırakılanlar' (EYT) kitlesini yakından ilgilendireceğini belirtti.
23 senedir EYT meselesinin gündemde olduğunu ancak çözüme kavuşamamasının en büyük sebebinin maliyet hesabı dolayısıyla bütçe olduğunu söyleyen İsa Karakaş, önceki sene gerçekleşen SGK’nın gelir-gider dengesi açısından Merkezi bütçeden yapılacak transferlerin büyük önem taşıdığını söyledi.
"ÇÖZÜLECEĞİ KONUSUNDA HİÇ KİMSENİN TEREDDÜDÜ KALMAMIŞTIR"
Hükümetin en yetkili isimleri taradından birçok kez bu sene sonuna kadar EYT konusunun çözüme kavuşturulacağının belirtildiğini söyleyen Karakaş, "EYT meselesinin çözüleceği hususunda artık hiç kimsenin bir tereddüdü kalmamıştır" ifadesini kullandı.
EYT'LİLERİN SAYISINA GÖRE YENİDEN DENGELENECEK
İsa Karakaş, açıklamasının devamında şu ifadeleri kullandı: "Bu yıl sonuna kadar kesinleşecek Merkezi Bütçe ile SGK’nın bütçesinde emekli edilecek EYT’li sayısına göre konacak emekli maaşları ile diğer karşılıkları için yapılacak transferin tutarı ışık tutacaktır.
Zira SGK’nın gelir-gider dengesi emekli edilecek EYT’lilerin sayısı 500 bin mi, 1 milyon mu, 2 milyon mu, 3 milyon mu? Özetle yapılacak çözüm kapsamında emekli edilmesi planlanan EYT’lilerin sayısına göre yeniden dengelenmesi gerekecektir.”
“EYT'LİLER FORMÜL İSTEMİYOR”
Karakaş, “Gazetemize ve sosyal medyada her gün gelen çok sayıda iletiden, EYT’lilerin medyadan öğrendikleri tüm formül çözümlerini istemedikleri anlaşılmaktadır. Tekrar altını çizelim; EYT’liler erken emeklilik ya da bir ayrıcalık istemediklerini, sadece 1999 yılında çıkarılan yasa ile getirilen ‘yaş’ engelinin kaldırılmasını istiyor. Zira EYT’liler erken emeklilik ya da ayrıcalık değil işe girdikleri tarihlerde geçerli olan emeklilik şartları neyse sadece onu müktesep hak olarak talep etmektedirler. Başka bir anlatımla alınan haklarının iadesini talep etmektedirler” dedi.
GÜNDEMDE 3 FARKLI FORMÜL VAR
EYT sorununun çözümü için kulislerde dolaşan üç farklı formül var. Yaş koşullarının kademeli düşürülmesi, emekli aylıklarında kesintiyle emeklilik tarihinin öne çekilmesi ve en çok üzerinde üçüncü seçenek ise prim gün şartını dolduranlarda yaş koşulunun aranmaması.
EYT için üzerinde çalışılan formüller ise şöyle;
1. FORMÜL: Yaş koşullarının kademeli düşürülmesi masadaki seçenekler arasında. 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanlardan istenen yaş koşullunun kademeli olarak düşürülmesi seçeneklerden bir tanesi.
2. FORMÜL: Emekli aylıklarında kesintiyle emeklilik tarihinin öne çekilmesi ikinci seçenek olarak masada. Aylıklarda belli oranda kesinti yapılarak emeklilik tarihinin öne çekilmesi kapsamında kesintinin emeklilik yaşı dolana kadar olması ihtimali de dünyadaki diğer örnekler arasında. Kişi yaşını doldurduğunda kesintinin de otomatik olarak kaldırılması çalışmalarda arasında.
3. FORMÜL: Üçüncü ve en çok üzerinde durulan seçenekse prim gün şartını dolduranlarda yaş koşulunun aranmaması. Bunun için önerilen seçenek şu ki, erkeklerde 9 bin , kadınlarda da 7200 prim gün şartını yerine getirenlerde yaş koşulu aranmaksızın emekli olabilmelerinin önünün açılması gündemde. Bu kapsamda eksik primi olanlarında borçlanma yoluyla primini tamamlayabileceklerine dikkat çekiliyor./ TÜRKİYE
