Bugün Sakarya Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Uğur Soy’un mükemmel bulduğum makalesini aşağıya yayınlıyorum…
Bilgi çağı mühendisliği değişime zorluyor!
Türkiye merkezli üniversitelerde “Metalurji ve Malzeme Mühendisliği”nden tutun da “Su Ürünleri Mühendisliği”ne kadar birçok mühendislik lisans programı bulunuyor. Binlerce öğrenci bu bölümlerden mezun oluyor ve mezuniyet sonrası alanları ile ilgili iş arayışına giriyor. Sonuçlar maalesef iç açıcı değil. İçinde bulunduğumuz bilgi çağında bilgi çok hızla yenilenirken, diğer yandan mühendislik alanları da hızla değişime uğruyor. Mühendislik iş ilanlarına baktığımızda gerek kriterlerde, gerekse de yeterliliklerde bilgi çağından nasibini almış görünüyor. Artık bir mühendislik diplomasının iş bulmada yeterli olduğunu söylemek çok zor.
Mühendislik diploması yeterli mi?
Bu sorunun cevabı konusunda sanırım hemfikiriz. Koca bir HAYIR! İş ilanları yayınlayan Kariyer.net ve Yenibiris.com gibi sitelerdeki mühendislik iş ilanlarına baktığımızda bir mühendis iş ilanı için aranan şartlar listesi oldukça kabarık. Yabancı dil, bilgisayar programı, iletişim kabiliyeti, tecrübe, yüksek lisans….. Liste uzadıkça uzuyor.
Beş yıldızlı mühendis olmak?
Başlık biraz ilginç gelebilir. Lakin yıldızınız ne kadar yüksekse güzel bir gelecek sizi bekliyor. Bir mühendis adayı için bu yıldızlardan ne kadar çoğuna sahip olursanız okul bitince iş bulmak o kadar kolay oluyor. Şimdi bu yıldızları listeleyelim. Sıralamaya dikkat!
1. yıldız: “Yabancı dil”. Tabi iki yıl boyunca boş vakitlerinizde genel İngilizce kursu eğitimi alarak 6 kuru tamamlamanızdan ve arkadaşlarınıza “Ben İngilizce kursuna gidiyorum” havasından bahsetmiyoruz. Çalışacağınız işletmede yazışmalar yapacak kadar dilbilgisi, işletmeye gelen misafirlere tanıtım ve anlaşmalar yapacak kadar konuşma İngilizcesi, karşı tarafı anlayacak kadar dinleme İngilizcesi, yabancı dilde araştırma yapacak ve konuları analiz edecek kadar mesleki İngilizce…
2. yıldız: “Bilgisayar programı.” Bilgi çağında her mühendislik dalını ilgilendiren ve işletmelerde kullanılan bilgisayar programları mevcut. Örneğin elektrik mühendisleri için AutoCAD, metalürji ve malzeme mühendisleri için SolidWorks, makine mühendisleri için ProEngineer, otomotiv mühendisleri için CATIA, mimarlar için 3dMax gibi. Mezun olmadan önce alanınızla ilgili en az bir bilgisayar programını iyi kullanacak kadar öğrenmek omuzlarınıza bir yıldız daha eklenmesine neden olacak. Artık günümüz şartlarında bu programların sayısını en az ikiye çıkarmak sizi iki adım daha öne çıkaracağı aşikâr.
3. yıldız: “Sertifikalar”. Günümüzde o kadar çok sertifika veren kurum var ki artık durum kâğıt satmaya kadar döndü. 13 işe yaramaz sertifikayı 100 TL’ye kadar veren özel şirketler var. Sizi bir belediyenin düğün salonuna ya da bir üniversitenin konferans salonuna toplayıp bir günde 13 “sözde” eğitim verip umut tacirliği yapan firmalara dikkat etmek lazım. Zaten bu tür sertifikaların iddia edildiği gibi ulusal ya da uluslararası bir geçerliliği de yok. Koca bir aldatmaca. İş başvurularında işverenler bu tür sertifikaları zaten dikkate almıyor, hatta gülüp geçiyor. Peki, sertifika önemli mi? Bir üniversitenin dekanı yakın geçmişte bir konuşmasında “yakın gelecekte diploma yerine sertifikalar konuşulacak” cümlesini kullandığını paylaşayım. Tabi ki bu arada dekanın bahsettiği sertifikalar etkin ve geçerliliği olan sertifikalar. Üniversitelerin verdiği, geçerliliği olan ve etkin sertifikalar size bir yıldız daha katacağı kesin. İş başvurularında diplomanın hemen arkasına ekleyeceğiniz 3-4 üniversite sertifikası rakiplerinize fark atmanızı sağlayacaktır.
4. yıldız: “Kişisel Gelişim”. Düşünün üniversiteden 4 üzerinden 4 ile mühendis olarak mezun oldunuz. Fakat diksiyon sıfır, bir problemi ya da sorunu karşı tarafa anlatma beceriniz yok, çözüm üretme kabiliyeti ise “o da nedir” modundasınız, ekip çalışmasına uygunluk bir tarafa tek takılmayı seviyorsanız yaptığınız rekor ortalamanın iş hayatında hiçbir karşılığı yok. İş mülakatlarında zaten kişisel gelişim seviyeniz 3-4 dakika içinde anlaşılıyor. Unutmayın transkript mühendislik yapmayacak, siz yapacaksınız. Not elbette önemli ama tek başına bir gösterge değil. Nice bölüm birincileri, ikincileri ve üçüncüleri yıllarca iş bulamıyor. Peki, ne yapmalıyız? Kongre merkezlerindeki kişisel gelişim eğitimlerini ve seminerlerini kaçırmayın. Profesyonellerin ve iş hayatındaki markalaşmış kişilerin konuşmalarına katılın. Bol bol kitap okuyun, kelime dağarcığınızı genişletin. Diksiyon, hitabet sanatı ve iletişim ile ilgili kitaplar okuyun, seminerlere katılın. Fakültedeki araştırma gruplarına katılın, projelerde yer alın. Ekip çalışmasını öğrenin. İş hayatının sosyal paylaşım sitesi LinkedIN’de örnek aldığınız başarılı insanları, iş adamlarını, iş kadınlarını takip edin, sosyal paylaşımlarını inceleyin. Artık sınıf atlamanın zamanı gelmedi mi? Ha bu arada arkadaşlarınızı iyi seçin, kişisel gelişimizi çok etkiler. Size katkısı olmayan, vizyonsuz boş insanlarla takılmayın. Haftada bir kitap bitirin, bir gün sinemaya gidin, yürüyüş yaparak oksijene doyun sigara ve nargileye değil. Öğrenim hayatının yarısını Cafe’lerde geçirenlerden olmayın.
5. yıldız: “Mühendislik Eğitimi”. Öyle ya da böyle bir gün mezun olacaksınız. Ama dört yılda ama sekiz yılda… Önemli olan, hayatınızın geri kalanında ekmek yiyeceğiniz ve ailenizi geçindireceğiniz mesleğinizin temellerini öğrenciyken iyi atmak. Özellikle mesleki derslere ayrıca önem verin. Mesleğiniz ile ilgili “TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi”, “Popular Science Türkçe” ve diğer teknik dergileri takip edin. Fuarlara ve konferanslara katılarak mesleki gelişmeleri takip edin. Kulüplerin ve fakültelerin düzenlediği teknik gezilere mutlaka katılın. TÜBİTAK’a ve diğer kurumlara arkadaşlarınızla birlikte proje yazın. Stajlarınızı naylon değil hakkını vererek yapın. Birçok öğrencinin staj yaptığı yerde işe başladığı gerçeğini aklınızdan çıkarmayın.
Artık değişim zamanı gelmedi mi? Hadi! bundan sonra geleceğiniz için bir şeyler yapın, vakit geçmeden!
Sağlıcakla kalın…
