2025 yılı itibarıyla Türkiye'de fındık fiyatlarındaki yükseliş, özellikle Karadeniz Bölgesi'nde (Giresun, Ordu, Düzce, Sakarya gibi) üreticileri sevindirirken, tüketiciler ve sanayiciler için maliyetleri artırıyor...

Bu artışın temel nedenlerini, güncel verilere dayanarak açıklayayım...

Fiyatlar, sezon başında (Ocak 2025) kilogram başına yaklaşık 125 TL civarındayken, Ağustos-Eylül 2025 itibarıyla serbest piyasada Giresun kalitesi için 300-350 TL, Levant kalitesi için 295-345 TL seviyelerine ulaşmış durumda...

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) da 2025-2026 sezonu için Giresun kalitesini 200 TL/kg, Levant'ı 195 TL/kg olarak belirledi..

1. Rekolte (Üretim Miktarı) Düşüşü ve İklim Koşulları

2025 bahar aylarında (özellikle Nisan-Mayıs) yaşanan zirai don, kar yağışı ve ani soğuklar, fındık bahçelerinde tomurcuk kaybına yol açtı...

Bu durum, özellikle yüksek rakımlı bölgelerde verimi %20-30 oranında azalttı...

Örneğin, Sakarya'da rekolte tahmini 73 bin ton olarak gerçekleşirken, geçen yıla göre 24 bin ton düşüş yaşandı...

Düzce'de de don nedeniyle bahçeler zarar gördü, ancak kalan ürünün kalitesi yerine göre normal sayılabilir...

Arzın azalması, talep karşısında fiyatları yukarı çekti.

Uzmanlar, bu doğal afetlerin fiyatlardaki %60'lık artışı tetiklediğini belirtiyor...

Benzer şekilde, kuraklık ve girdilerdeki (gübre, mazot) maliyet yükselişi de üretimi etkiledi...

2. İhracat Talebindeki Artış

Türkiye, dünya fındık üretiminin %70'ini karşıladığı için Avrupa (Almanya, İtalya) ve Asya pazarlarından gelen talep, fiyatları destekliyor...

2025'te ihracat beklentileri yüksek; özellikle çikolata ve gıda sanayisindeki talep artışı, iç piyasada stokları azalttı...

Büyük alıcıların (Nestle, Ferrero gibi) stokları tükenince, fiyatlar yükseldi...

Döviz kurlarındaki dalgalanma da ihracatı cazip kılıyor, bu da iç fiyatları etkiliyor...

3. Üretim Maliyetlerindeki Yükseliş ve Üretici Tutumu

İşçilik ücretleri, gübre ve mazot gibi girdilerin pahalanması, çiftçilerin maliyetlerini artırdı. 2025 fındık hasadı için tavsiye edilen günlük ücretler yükseldi, bu da toplam maliyete yansıdı...

Üreticiler, fındıklarını acele etmeden pazara sunuyor; kontrollü satışlar arzı sınırlayarak fiyatları yukarı taşıyor. Ayrıca, TMO'nun taban fiyatları belirlemesi (alan bazlı destekler dahil 200 TL/kg'ye yakın) piyasaya güven veriyor.

Güncel Fiyat Örnekleri (Eylül 2025 Civarı)

Giresun Kalitesi: Serbest piyasada 295-330 TL/kg (Düzce ve Sakarya'da 340 TL'ye kadar çıktı)...

Bu trend, önümüzdeki dönemde de devam edebilir; tarım ekonomistleri, iç tüketim artışı ve güçlü ihracatla fiyatların 350 TL'yi aşabileceğini öngörüyor. Ancak, TMO'nun stok satışları gibi müdahaleler (örneğin Haziran 2025'teki 150 TL/kg satış ihalesi gibi) geçici düşüşlere neden olabilir. Üreticiler için olumlu olsa da, sanayi için maliyet baskısı yaratıyor...

Sağlıcakla kalın...

Fındık