Son günlerde sıkça zehirlenme vakalarının yaşandığı doğal mantarlarla ilgili olarak Sakarya Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü tarafından açıklamada bulunuldu. Yapılan açıklamada, mantar toplarken ve yenirken nelere dikkat edilmesi gerektiği belirtildi.
Mantar toplayan ve yiyen kişilerin dikkat etmesi gereken kuralların önemli olduğu belirtilen açıklamada, “Tamamen emin olmadıkça bir mantarı pişirip yemeyin. Eğer bir mantarı ilk kez yiyor iseniz fazla miktarda yemeyin. Mantarları pişirmeden yemeyin. Bazı yenen mantarlar bile çiğ iken zehirli olabilirler. Ayrıca bazı insanların çiğ mantarlara karşı hassasiyeti bulunabilir. Taze ve genç mantarların lamellerini, borucuklarını (süngerimsi kısım) ya da dikenlerini kesip atmayın, çoğu kez mantarın bu bölümleri en lezzetli yerleridir. Eğer odunlaşmış ya da kayışlaşmış ise yaşlı mantarların ayaklarını (sap) kesip atın. Son olarak: Sakın aklınızdan çıkarmayın ki mantar konusunun en tehlikeli tarafı yarım mantar bilgisidir. Bir mantarı aşağı yukarı tanımak yeterli değildir. Mantarı yüzde yüz tanımıyorsan hiç tanımıyorsun demektir” denildi.
Mantarın ne zaman ve nasıl toplanacağı konusunda ise, “En uygun mantar toplama zamanı, güneşli günlerde, sabah çiyinin kaybolduğu zamandan öğlen ortasına kadar olan süredir. Daima kuru havada mantar toplamaya çalışın mantar topladığınız yerin, motorlu taşıt trafiği olan yollardan en az 100 metre uzak olmasına özen gösterin. Eksoz gazlarından çıkan zararlı maddeleri (kanserojen ağır metaller) mantarlar bünyelerinde biriktirmektedirler” denildi. Mantarın keserek toplanmaması gerektiği vurgulanan açıklamada, “Önce burarak en alt kısmından kökünden koparın, sonra topraklı kısmını kesip atarsınız. Bazı mantarların tanınmasında kökün şekli yardımcı olmaktadır. Mantarın temizlenmesini topladığınız gün yapın. Bunun yanında başka nedenlerden dolayı da mantar yiyen kişilerde olumsuz etkiler görülebilmektedir. Mantar taze olarak yenilen bir gıdadır. Eğer fazla bekletilir, iyi saklanmaz vb. ise zararlı bakterilerin üremesine neden olunur. Yani günlük deyimle çabuk bozulurlar” denildi.
Büyük mantarların yenilebilen ve yenilemeyen mantarlar olarak ikiye ayrıldığı kaydedilen açıklamada, “Yenilemeyen mantarlar ise kaba olarak iki gruba ayrılırlar. Birinci gruba yenme değeri olmayan mantarlar girerler. Bunlar insan sağlığı için herhangi bir tehlikeli madde içermezler, ancak yenebilecek nitelikten de yoksundurlar. İkinci grupta ise insan sağlığı açısından tehlikeli olan mantarlar girerler. Pek çok değişik madde vardır ki insan vücudu tarafından alınırlarsa tehlikeli olabilirler yada istenilmeyen etkilere neden olabilirler. Eğer bir mantar bu maddeleri insanlara etki edecek oranda içeriyorsa o mantarlara "zehirli mantarlar" denilmektedir” ifadeleri kullanıldı. Mantar zehirlenmelerinin belirtileri ise şöyle: “Yenildiğinde mide ve barsak bozukluklarına, baş dönmesi vb. semptomlara neden olurlar. Ancak bunlar eğer çok fazla miktarda alınmaz ve müdahale edilmekte çok geç kalınmaz ise yaşamsal tehlike oluşturmazlar. Ancak çok sayıda zehirli mantar vardır ki bunlar ikinci grubu oluştururlar. Bu gruba giren mantarlar vücut hücrelerini tahrip eden maddeleri veya aşırı dozda olmak üzere sinirleri etkileyen maddeleri içerirler. Bunlar için genel olarak öldürücü zehirli mantarlar deyimi kullanılmaktadır. Bozulmuş mantar yiyenlerde görülen mide bulantısı, kusma ve ishal kuşkusuz mantar zehirlenmesi olarak tanımlanamaz. Ancak halk arasında bu duruma da mantar zehirlenmesi denilmektedir.”
Mantarın, sindirilmesi zor bir gıda olduğuna dikkat çekilen açıklamada, “Bu nedenle ilk defa mantar yiyen insanlarda hazımsızlık görülebilir. Özellikle fazla miktarda yendiğinde bu durum daha da sık görülebilir. Ne var ki bu geçici bir durumdur. Mideleri hassas olan insanların bu noktaya özel olarak dikkat etmeleri gerekmektedir. Bazı insanlarda da mantarlarda bulunan bazı maddelere karşı alerji olabilir. Aynı yemeğin, o yemeği yiyen insanlardan sadece bir tanesine dokunması işte bu nedenledir. Bu açıdan, eğer bir kişi bir mantarı ilk kez yiyor ise, az miktarda yemesi doğru olur. Bazı mantarlar ise alkol ile beraber alındığında zehirlenmelere neden olmaktadır. Gri renkli mürekkep mantarı bu konuda en çok bilinen mantar çeşididir. En dikkate değer bir neden de psikolojik nedendir. Eğer insanlarda mantardan zehirlenme korkusu var ise o insanlar şu veya bu şekilde mantar yediklerinde aynen zehirli mantar yiyenlerde görülen semptomlar ortaya çıkmaktadır” denildi.
